De lessen zijn vooral bedoeld voor de hoogbegaafde basisschoolleerlingen, vertelt biologieleraar en coördinator van de Masterclass Lars Schoen (28). ‘Zij krijgen lessen van onze leerlingen die zelf ook wel wat extra uitdaging kunnen gebruiken. Voor hen is de uitdaging het lesgeven in een onderwerp naar keuze, voor de basisschoolleerling is de uitdaging het les krijgen.’ Deze leerlingen worden via hun basisschool aangemeld, maar er wordt wel van hen verwacht dat ze gemotiveerd en altijd aanwezig zijn en netjes hun huiswerk maken. Voor dit schooljaar hebben zo’n 140 basisschoolleerlingen zich aangemeld en staan er 45 lesgevende leerlingen uit de havo- en vwo-bovenbouw voor de klas.
Zo’n tien jaar geleden gaf Schoen zelf als vwo-leerling de Masterclass. Nu geeft hij les op het OSG en begeleidt hij de huidige cohort, waaronder eindexamenleerlingen Luuk (16) en Laura (18) die nu ook hun profielwerkstuk over de Masterclass schrijven.
Eén keer per week komen de basisschoolleerlingen uit heel de omgeving op de fiets naar het OSG om anderhalf uur de Masterclass te volgen. Drie weken lang worden ze uitgedaagd met een onderwerp gekozen door bovenbouwleerlingen die in duo’s voor de klas staan. ‘Je mag zelf bepalen wat je leuk vindt,’ legt Luuk uit. ‘Het is alleen niet de bedoeling dat je de stof uit de boeken van de brugklas haalt of materiaal van de basisschool herhaalt. Het moet iets verrijkends zijn.’ Oftewel: de les moet leerzaam én leuk zijn.
De lesgevende leerlingen sturen hun lesplannen en huiswerk door naar Schoen of een collega. Die controleren dan of de hoeveelheid stof en het niveau van de lessen en (huiswerk)opdrachten passen binnen de Masterclass.
Luuk en Laura geven al drie jaar les. ‘Op de basisschool zat ik zelf in de Masterclass, dus het leek mij leuk om nu aan de andere kant te staan,’ vertelt Laura, die vooral Grieks en Science behandelt in haar lessen. Luuk leek het vooral een leuke ervaring die hem nog lang bij zal blijven. Wat zal hij nooit meer vergeten? ‘Twee keer zaten er erg slimme kinderen in de Masterclass. Nou, hun vragen kon ik zelfs niet eens beantwoorden.’
Als coördinator van de Masterclass regelt Schoen de aanmeldingen van basisschoolleerlingen, houdt hij zich bezig met de werving van de lesgevers en helpt hij ze vervolgens met het finetunen van de lessen. Hoe zet je eigenlijk een lesplan op? Hoe praat je 90 minuten vol? Als de Masterclass eenmaal draait, zorgt Schoen er ook voor dat alles soepel verloopt: van last-minute printjes tot tips om onstuimige leerlingen rustig te krijgen. ‘De leerling is verantwoordelijk voor zijn eigen lessen, maar ik word regelmatig geraadpleegd.’ Schoen wandelt regelmatig een Masterclass binnen om even mee te kijken en geeft ook een-op-eenfeedback. Om zijn leerlingen extra goed voor te bereiden, geeft Schoen een spoedcursus lesgeven aan het begin van het jaar. Daarin vertelt hij hoe je het beste orde kan kouden, welke houding je aanneemt bij het presenteren en hoe je goede leerdoelen opstelt. Ook oefenen de leerlingen met bepaalde scenario’s. Wat doe je als een leerling altijd te laat komt of te veel praat in de les?
Het lesgeven gaat ze inmiddels gemakkelijk af. ‘De eerste keer was het natuurlijk wel een beetje eng,’ zegt Luuk. Laura knikt: ‘Je weet natuurlijk nooit hoe de kinderen gaan reageren.’ ‘Maar uiteindelijk groei je,’ vertelt Luuk, ‘en weet je hoe je kinderen in toom kan houden, terwijl ze het nog wel leuk vinden.’ Met hun jarenlange ervaring, voelen de twee zich als een vis in het water. Toch blijft het vasthouden van de aandacht soms een lastige taak. ‘Samen met Lars hebben we bedacht om hyperactieve kinderen even naar de gymzaal te laten rennen. Dan komen ze hijgend terug en zijn ze weer een half uur stil,’ vertelt Luuk lachend.
De Masterclass lijkt in de smaak te vallen. Schoen: ‘We krijgen een hoop positieve reacties van ouders en scholen. En als leerlingen in groep 7 de Masterclass hebben gevolgd, willen heel veel ook door in groep 8.’ Wat Laura en Luuk vooral opvallen is de sociale ontwikkeling die de basisschoolleerlingen doormaken. Zo worden telefoonnummers uitgewisseld en ontstaan er vriendschappen tussen leerlingen van de verschillende basisscholen.
En wat hebben Luuk en Laura aan de Masterclass? Laura: ‘Het presenteren en lesgeven begint steeds natuurlijker te voelen.’ Luuk knikt, ‘En je leert ook echt met kinderen omgaan.’ De lessen zijn niet alleen goed voor het zelfvertrouwen van de lesgevende leerlingen, ze leren ook meer over hun zelfgekozen thema. ‘Ze zijn bezig met een onderwerp en dat diepen ze uit. Dan komen ze van alles tegen wat soms zelfs nog verder gaat dan de stof op de middelbare school,’ vertelt Schoen.
Ondertussen bestaat de Masterclass al zo’n tien jaar. Wat gaat er goed en wat kan er beter? Dat onderzoeken Luuk en Laura in hun profielwerkstuk. Hoewel ze nog niet helemaal klaar zijn, kunnen ze al wel vertellen dat mond-tot-mondreclame goed werkt om medeleerlingen aan te moedigen zich aan te melden. De grootte van het programma blijft nog een discussiepunt. Zouden er nog meer Masterclassen moeten worden opgericht om zo de vraag aan te kunnen? Of gaat dat ten koste van de persoonlijke aandacht en kwaliteit?
Hoewel Luuk en Laura nog niet zeker weten of ze later ook voor de klas willen staan, zijn anderen dat wel van plan en gebruiken die deze ervaring als een soort voorproefje. Volgens Schoen hebben twee leerlingen dit jaar gevraagd om de Masterclass alleen te geven in plaats van in duo’s, om een beter beeld te krijgen van hoe is om alleen voor de klas te staan. ‘Zelf ben ik ook leraar geworden, maar ik weet niet precies wat er eerder was: mijn wens om docent te worden of de Masterclass,’ aldus Schoen.
Van boven naar beneden staand: Luuk, Charlie, Lars Schoen, Sophie, Laura en Femke.
Zittend van boven naar beneden: Jet, Tessa en Jay.
Ook met je team op de foto?
Mail naar [email protected].
Deze aflevering van Team in Beeld verscheen in Didactief, maart 2024.
En blijf op de hoogte van onderwijsnieuws en de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen!
Inschrijven
